εκκλησιαστής

Σοφιολογικό βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, το προτελευταίο από τους πέντε κυλίνδρους που διάβαζαν στις μεγάλες γιορτές. Ο άγνωστος συγγραφέας του, σύμφωνα με το φιλολογικό σχήμα, εκθέτει τις σκέψεις του με το όνομα του Σολομώντα, του κύριου σοφού της βιβλικής παράδοσης. Το βιβλίο περιέχει σημειώσεις αυτοβιογραφικές, σκέψεις, νουθεσίες, σοφιολογικά αξιώματα. Δεν αναφέρει πουθενά το όνομα του Γιαχβέ, μιλά όμως για τον Ελωχίμ. Ο Ε., βιβλίο από πρώτη όψη απαισιόδοξο, θέλει να διδάξει ότι η μετριότητα του αγαθού δεν οφείλεται στον Θεό αλλά στον άνθρωπο, ο οποίος με την αμαρτία μετέβαλε τη φύση. Οι αραμαϊκές λέξεις που περιέχει η σύνθεσή του, η οποία θυμίζει επίσης αραμαϊκή τεχνική, καθώς και η έκδηλη ελληνική επίδραση δεν επιτρέπουν τη χρονολόγηση του βιβλίου πριν από τον 3o αι. π.Χ. Κεντρικό θέμα του Ε. είναι ότι τα αγαθά και οι απολαύσεις είναι εφήμερα και γι’ αυτό πρέπει να τα χρησιμοποιούμε χωρίς να αιχμαλωτίζουν την καρδιά μας· τα πάντα είναι ματαιότητα εκτός από τον φόβο του Θεού και τη σχολαστική τήρηση των εντολών του.

* * *

ο (AM ἐκκλησιαστής)

τίτλος βιβλίου τής ΠΔ πού θεωρείται έργο τού Σολομώντος

αρχ.

μέλος τής εκκλησίας τού δήμου.